CHẬU CÂY SANH

Tên khoa học Ficus retusa
Xuất xứ Châu Á
Cây sanh là cây gỗ lớn có thể trồng làm cây bóng mát, hiện nay thường được trồng làm cây bonsai.
  • Đặc điểm
  • Cách trồng, chăm sóc
  • Ý nghĩa & ứng dụng
Đặc điểm của cây
Cây có nhiều rễ khí sinh nhỏ mọc dài và có mủ. Thân màu xám. Cây thường xanh. Lá xanh bóng ở mặt trên. Phiến lá mỏng không có lông, lá hình bầu dục nhỏ, dài, hơi thuôn nhọn ở đỉnh. Cụm hoa là sung từng đôi, không cuống. lúc chín màu nâu đen. Sanh ở Việt Nam cũng có nhiều loại với các đặc điểm khác nhau như lá to, là nhỏ, lá xoăn, xanh đậm, xanh nõn chuối.
Hiện nay cây Sanh được sản xuất nhiều ở Nam Điền - Nam Định và được khách hàng ưa chuộng vì cây phát triển chậm, giữ được thế rất lâu. Sanh là cây thân gỗ, trong điều kiện tự nhiên có thể cao đến 15-20m, có khả năng phân cành cao và trên thân hoặc cành thường hình thành các u bướu và các sóng gờ so sự sinh trưởng mạnh. Ngoài rễ dưới đất, Sanh còn hình thành rễ ở trên mặt đất từ cành lớn hoặc thân, rễ này là rễ khi sinh hình thành nhiều trong mùa mưa ẩm và có hai loại, phân biệt ở khả năng vươn dài ăn xuống đất hình thành rễ cọc cho cây. Sanh là loại cây có cành dẻo dẽ uống nên thường được dùng làm cây thế. Lá cây xanh dày và phân bố trên cành với mật độ cao tạo ra phần tán lá rậm rạp sum xuê. Quả khi chín có màu vàng trong, có hạt và có khả năng mọc mầm tạo ra cây con theo lối sih sản hữu tính. Ngoài phương thức sinh sản này thì Sanh được nhân giống chủ yếu bằng con đường vô tính từ các cành và rễ.
Sanh có mặt  ở các vùng nhiệt  đới  ẩm và hiện nay gặp hầu hết  ở các vùng của nước ta. Chúng sinh trưởng và phát triển tốt  ở các vùng có khí hậu nhiệt  đới  ẩm (nóng và mưa nhiều), và  hình thành các chồi lá vào mua mưa. Yêu cầu nước khá cao  để sinh trưởng và phát triển, có khả năng chịu ngập  úng  ở thời gian dài. Khi khô hạn hoặc thiếu nước cây sinh trưởng chậm, hình thành các lá vảy bao lấy  điểm sinh trưởng. Ngọn cành hay thân  và trên thân thờng xuất hiện các  điểm chấm lồi trắng.  Đôi khi Sanh cũng  được trồng  ở nới có mùa  đông lạnh như miền Bắc nước ta.
Sanh thích hợp trồng trên nhiều loại  đất và có thể bám trên  đá, miễn là có nước trong quá trình sinh trưởng và phát triển của cây. Chúng  được trồng và mọc trong các  điều kiện chiếu sáng rất khác nhau nhưng thích hợp nhất là trong  điều kiện chiếu sáng tán xạ.
 
Cách trồng và chăm sóc
1. Kỹ thuật nhân giống
Sanh là loại cây rất dễ  nhân giống và có thể nhân giống theo phương thức hữu tính ( từ hạt) và phương thức vô tính ( từ cành, dâm cành chiết hay từ rễ).
- Kỹ thuật nhân giống từ hạt: Chọn quả chín già, thịt quả  đã mềm  đem chà  đãi  để lấy hạt. Hạt bảo quản hong khô nơi thoáng mát, không có  ánh sáng trực xạ. hạt sau khi  đãi quả có thể gieo ngay trên trên luống  đất  đã làm kỹ tơi xốp mịn. Sau khi gieo cần phủ cỏ, rác mục trên mặt luống gieo và tưới giữ  ẩm thường xuyên. Sau 3 - 5 tháng thì cây con  đạt chiều cao 10 - 15cm có thể mang  đi trồng ngôi trên luống với khoảng cách 25x30cm hoặc trồng trong chậu  đểu uốn thế, dáng cho cây.
- Kỹ thuật dâm cành: Tiến hành vào mùa Xuân ( tháng 3 - 5 hoặc tháng 8 - 10 hàng năm). Chọn các cành bánh tẻ  đã hoá gỗ và lá  ổn  định, dùng dao sắc cắt ra các  đoạn 10 - 20 cm, vết cắt gọn và không bị dập.  Đem các cành dâm trên nền  đất  đẫm nước và thường xuyên giữ  ẩm cho nền dâm. Sau 25 - 40 ngày khi các cành dâm ra rễ thì có thể mang  đi trồng  ở trên khu vực ra ngôi cho cây  đặt kích thước theo yêu cầu trồng và tạo dáng thế trên chậu hoặc  đất.
  2. Kỹ thuật trồng
Cây con  đem trồng ra luống  đất hoặc chậu phải có bộ rễ tốt và kích thước nhất  định  để nhanh tạo  được dáng thế theo yêu cầu.  Đất trồng nên chọn các loại  đất tốt, giaud mùn và thành phần cơ giới trng bình hay nặng. Không nên trồng trên  đất sét hay gan gà vì cây sẽ sinh trưởng chậm dù vẫn ra tán và cành.   Trong tờng hợp  đất xấu, nguồn dinh dưỡng hoặc  đất quá nặng càn phải bón lót thêm phân chuồng. làm kĩ  đất trước khi trồng. Sau khi trồng phải tiến hành chăm sóc thường xuyên như cắt bỏ các nhánh thừa, bấm ngọ và  đặc biệt là   tưới giữ  ẩm cho  đất  để duy trì sự sinh trưởng liên tục của cây và làm cho than cây phát triển to,  đều.
  3. Chăm sóc cho cây
Trong quá trình sinh trưởng và phát triển, cây Sanh có khả năng phân cành cũng như vươn cành rất mạnh,  đặc biệt là khi tưới nước bón phân  đầy  đủ và thường xuyên, vì vậy trong quá trình chăm sóc cần  đặc biệt chú  ý dến việc cắt tỉa cành và lá, bấm ngọn cho các cành trên tán lá  để tạo dáng và thế theo yêu cầu người chơi cây.
Đối với những cây  đã có dáng và thế phải thường xuyên cắt tỉa  để  điều chỉnh sự sinh trưởng của các cành, nhánh cũng như việc bón phân phải thận trọng  để tránh sự sinh trưởng thái quá sẽ phá mất dáng của cây.
Loại cây này thường phù hợp với môi trường ngoài trời, cũng có thể sống được ở nơi có ánh nắng bán phần, nhưng không bền khi đặt trong nhà. Cây thường được nghệ nhân uốn thành những dáng bonsai  với những thế cây  độc  đáo  như: Thế trực quân tử - Thế tam đa - Thế ngũ phúc - Thế  lưỡng long tranh châu, ... Chậu cây thông dụng có kích thước từ 1.5m - 2.5m, có thể bày ngoại sảnh lớn, hai bên cổng ra vào hoặc ở ngoài sân, trông rất sang trọng.
 
Ứng dụng và ý nghĩa
Với đặc điểm cây có cành lá xum xuê thì cây Sanh tượng trung cho sự phát tài phát lộc mang lại may mắn cho chủ nhân và gia đình.
Lưu ý đây là một cây đại thụ theo phong thủy bạn không nên chỉ trồng một cây Sanh trước nhà. Đây là điều kiêng kị hàng đầu từ trước đến nay ông cha ta đã truyền lại trồng 1 cây thì chúng sẽ hút nguồn dương khí của ngôi nhà.
Thay vào đó bạn nên trồng 2 – 3 cây to để vừa điều hòa không khí vừa tăng nguồn dương khí cho ngôi nhà từ đó may mắn và làm ăn thuận lợi hơn.

Thông tin khác